به نقل از «مهر»

غربت آذریزدی در برنامه‌های نمایشی/کودکانی که آذر را خوب می‌شناسند

تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۳۷۸۷۶۴

خبرگزاری مهر گروه استان‌ها: مهدی آذریزدی، مردی گوشه نشین با دغدغه کتاب و مطالعه به ویژه برای کودکان بود، به سختی در انظار عمومی و مراسم‌ها شرکت می کرد و به قول خودش، گوشه ای خلوت کردن و کتاب خواندن را در دنیا از هر کاری بیشتر دوست می داشت.

این مرد بزرگ بعد از مرگ نیز در گوشه ای دنج آرمیده و نام و نشان چندانی ندارد، نشانی که در حداقل در خور نامی‌ترین اثرش، «قصه های خوب برای بچه های خوب» باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سهم آذریزدی از هفته ادبیات کودک و نوجوان برپایی یک نمایشگاه در جوار آرامگاهش

از زمان فوت مهدی آذریزدی، از ۱۸ تا ۲۴ تیرماه را به نام هفته ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری کرده اند اما امسال سهم آذریزدی از برنامه های این هفته بسیار ناچیز بود، سهمی به اندازه برپایی یک نمایشگاه در کنار مدفن پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران.

پرسشی از دست اندرکاران برگزاری این نمایشگاه در مورد عدم رسیدگی به آرامگاه آذریزدی و … و پاسخی که در این زمینه دریافت شد، خبرگزاری مهر را به سمت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد هدایت کرد.

مرکزی که حالا دیگر برایمان مسجل شد، اگری نهادی یا ارگانی کاری برای معرفی آثار، شخصیت و اندیشه های آذر کرده باشد، همین کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد است.

ذات برنامه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نمایشی نیست

سید محمدحسین پیغمبری، مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد در گفتگویی با خبرنگار مهر در پاسخ به اینکه رسالت کانون در مقابل پدر ادبیات کودک و نوجوان چیست؟ اظهار داشت: جامعه هدف کانون کودکان و نوجوانان هستند و ماموریت اصلی ما پرورش فکری و اندیشه ای در حوزه کودک و نوجوان است و ما در هر فعالیت اجتماعی خود باید به این جامعه هدف توجه کنیم.

وی افزود: اگر امروز برنامه های روز ادبیات کودک و نوجوان برگزار می شود، فعالیت های بیرونی جزو ماموریت‌های ذاتی کانون نیست بلکه فعالیت ما این است که در حوزه ادبیات کودک و نوجوان به ویژه آذریزدی با نگاه پرورشی و فرآیندی، کودکان و نوجوانانمان را با این مقوله آشنا کنیم.

معرفی آثار و اندیشه های آذریزدی ماموریت اصلی کانون در برابر کودکان و نوجوانان

پیغمبری عنوان کرد: شناخت آثار، شخصیت و اندیشه های آذریزدی جزو کارهای پرورشی ما برای کودکان چهار تا جوانان ۱۸ ساله است و کانون در قالب فعالیت‌های ۴۲ گانه و کارگاه‌های مختلف و ویژه برنامه‌های متنوع، این شناخت را رقم می زند.

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تاکید کرد: فعالیت های ما نمایش بیرونی ندارد و این اصلاً جزو ماموریت ها و کارهای ذاتی کانون نیست که برای آذر ویژه برنامه برگزار کند یا آرامگاه بسازد و یا هر اقدامی غیر از آنچه که اکنون دارد انجام می شود، انجام دهد.

وی تاکید کرد: ما می توانیم در این نمایش های عمومی مشارکت داشته باشیم ولی به شرط رعایت ضوابط کانون و بعضاً از کانون در این برنامه های بیرونی خواسته می شود که جنبه آموزشی داشته باشند یا سرگرم کنندگی، اینکه ما ایستگاه نقاشی داشته باشیم و بچه هایی که هیچ فعالیت پرورشی از قبل روی آنها انجام نشده، بیایند در این ایستگاه ها نقاشی بکشند، فقط می تواند جنبه سرگرم کنندگی و نمایشی داشته باشد.

پیغمبری خاطرنشان کرد: ما در مراکز خود و حتی مراکز سیار که در روستاها فعالیت می کنند با بچه‌ها به وسیله کتاب، فعالیت پرورشی خود را آغازمی کنیم، با مطالعه کتاب، کودکان و نوجوانان پایگاه فکری و اندیشه ای پیدا می کنند و بر مبنای این فکر و اندیشه، به آنها می گوییم که حالا بیایید دست به خلق اثر نقاشی، ادبی، فرهنگی یا هنری بزنید و اگر آن پایگاه اندیشه ای وجود نداشته باشد، آنگاه نقاشی تنها جنبه سرگرمی پیدا می‌کند.

عده‌ای شناخت دقیقی از ماموریت‌های کانون ندارند

وی افزود: بهزیستی، آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هر کدام در مقابل کودکان نقش ها و وظایفی دارند، نگهداری، آموزش و پرورش کودکان بر عهده بهزیستی و آموزش و پرورش است که این مسئولیت خود را به خوبی انجام داده اند و مدیران این حوزه ها توانمند عمل کرده اند، اما کانون همانگونه که از نامش پیداست، بر مبنای خلاقیت در راستای پرورش عمل می کند.

مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد در مورد برخی برنامه هایی که در کانون با محوریت آذریزدی اجرا می شود، بیان کرد: ۱۰ سال پیش وقتی آذریزدی زنده بود، بچه های کانون از کانون تا خانه آذر رفتند و ساعتی را پای حرف های پیر قصه گو نشستند امسال می خواهیم این حرکت را تکرار کنیم اما این بار از آرامگاه تا خانه آذر و ببینیم که در این ۱۰ سال چه اتفاقی برای آرامگاه و خانه آذر افتاده است.

انداختن توپ ساخت آرامگاه برای آذر در زمین کانون فرافکنی است

وی تصریح کرد: البته آذر هنوز در غربت است و متاسفانه گاهی این توقع وجود دارد که ما آرامگاه بسازیم که به نظرم انداخت این توپ در زمین کانون فرافکنی است، این وظیفه ما نیست زیرا کانون شرح وظایف و ماموریتی مشخص دارد.

پیغمبری ادامه داد: بزرگترین پاسداشت برای آذر حتی در مقبره سازی برای او این است که هدفش محقق شود و مهمترین هدف آذر این بود که بچه ها کتابخوان شوند.

وی یادآور شد: در طول ۱۰ سال گذشته همه نهادها تلاش کردند برای آذر کاری انجام دهند اما هیچیک از این اقدامات کمک نکرد که آذر از مهجوریت خارج شود اما کانون در طول این ۱۰ سال مناسب‌ترین و فرآیند محورترین برنامه ها را داشته چون ما نمایشی کار نکردیم و در دل مراکز خود، قصه های آذر را ترویج می کردیم چیزی که دغدغه آذر بود.

وی ادامه داد: ما حتی در زمینه چاپ آثار آذر هم نمی توانیم مستقیم وارد عمل شویم ماموریت‌های ما متفاوت است و اصلی ترین آن معرفی شخصیت و آثار آذر است اما حرکت هایی که جنبه نمایشگاهی و عینی و بیرونی دارد را ستایش می کنیم ولی معتقدیم ما به عنوان کانون اگر ما سرمایه ای هم داریم باید به دل کانون بیاوریم و برای کودکان هزینه کنیم.

شناخت هیچکس مانند بچه های کانون از آذریزدی دقیق نیست

در این ۱۰ سال که گزارش‌های مختلفی راجع به آذریزدی در خبرگزاری مهر منتشر شده، با افراد بسیاری در مورد این پیر قصه گو صحبت کرده بودم اما به واقع هیچکس به اندازه بچه های کانون، آذر را نمی شناخت. آثارش، شخصیتش، روحیاتش.

خیلی از بچه ها وقتی داستانی را بدون نام کتاب و نویسنده برایشان روایت می کردی، از قلم و نوع نگار و شخصیتی که از آذر در آثار متبلور بود، به خوبی در می یافتند که کار، کار آذر است و این یعنی شناخت یک نویسنده که هیچ کجا نظیرش را ندیدم.

محمدرضا آخوندی، معاون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد نیز در مورد آذریزدی و هفته ادبیات کودک و نوجوان نیز اظهار داشت: مهدی آذریزدی به عنوان پدر ادبیات نوین کودک و نوجوان، دغدغه اصلی اش خوب بودن و خوب ماندن بچه ها بود و همه تلاش خود را به کار بست که با بازنویسی و ساده نویسی ادبیات کهن، این خوبی را به بچه ها منتقل کند.

دغدغه همیشگی آذریزدی کتابخوان کردن بچه ها بود

وی افزود: کانون در راستای شرح وظایف و فعالیت‌های ۴۲ گانه‌ای که دارد، با محوریت برنامه‌های خلاقیت محور تلاش می کند فرهنگ کتاب و کتابخوانی را در وهله اول بین بچه‌ها ترویج دهد و مطالعه را لذت‌بخش کند زیرا دغدغه همیشگی آذریزدی این بود که همه بچه‌ها را کتابخوان ببیند.

آخوندی ادامه داد: شاید وجه تمایز مهدی آذریزدی با دیگر نویسندگان حوزه ادبیات کودک و نوجوان سادگی، صراحت و صمیمیتی بود که هم در شخصیت و هم در آثار آذر وجود داشت و آذر در واقع سرمایه معنوی ادبیات کودک و نوجوان ایران به شمار می رود و ماموریت کانون این است که هم در معرفی آذر و هم در بزرگداشت او اقدام کند و بزرگترین بزرگداشت برای یک هنرمند یا یک نویسنده، معرفی و ترویج آثار نویسنده است نه صرفاً برگزاری برنامه های تبلیغاتی که بیشتر جنبه شعاری دارد.

سالی که به نام سال آذریزدی نامگذاری شد

وی اظهار داشت: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد، امسال را به نام سال آذریزدی نامگذاری کرده و برنامه های آن نیز از ۱۸ تیر کلید خورد و تا پایان سال برنامه های با محوریت شخصیت و آثار آذریزدی اجرا می شود.

آخوندی عنوان کرد: معرفی کتاب، معرفی شخصیت، نمایش خلاق، نشریه نگاری، قصه گویی بر اساس کتاب قصه های خوب برای بچه های خوب آذریزدی همچنین راه اندازی کاروان کتاب‌های خوب برای بچه‌های خوب به تاسی از کتاب آذر از طریق کتابخانه های سیار کانون در روستاهای شهرستانهای یزد و اشکذر، بافق، خاتم و مهریز در طول تابستان ۹۸، پویش فصل گرم کتاب با محوریت معرفی آثار آذریزدی با هدف ترویج کتاب و کتابخوانی و لذت بخشیدن به حوزه کتاب و کتابخوانی از جمله این برنامه هاست.

وی ادامه داد: برنامه های دیگری نیز از این هفته به عنوان هفته ادبیات کودک و نوجوان آغاز می شود و تا پایان سال ادامه می یابد که از آن جمله می توان به بحث یادمان آذر با عنوان عصر شعر و داستان از ۱۸ تا ۲۵ تیر، نشست های تخصصی هر فصل یک بار با عنوان از خاطره تا داستان، بازنویسی متون ادبی، ادبیات عرفانی برای کودک، چیستی و چرایی داستان برای کودک که در مراکز استان یزد برگزار می شود، اشاره کرد.

آخوندی یادآور شد: برنامه های هنری نیز تولید نمایش عروسکی و تصویرگری شخصیت های شاخص داستانهای قصه های خوب برای بچه های خوب آذریزدی، همایش آذرشناسی در دو قالب مقاله و پژوهش با محوریت آثار آذر نیز برگزار می شود.

کانون خود را وامدار تلاش آذریزدی می داند

وی ادامه داد: کانون و دستگاه‌هایی که دغدغه کار کودک و نوجوان دارند، به نوعی خود را وامدار تلاش آذریزدی می دانند زیرا در برهه‌ای که هیچ سازمان و تشکیلاتی دغدغه و درد ادبیات کودک نداشت، آذریزدی یک تنه با وقف عمر و زندگی خویش، نسل‌های متعدد کودک و نوجوان را بیمه کرد و تاثیر آثار آذر را امروز در شخصیت‌های مفید و سازنده ای می بینیم، تا جایی که رهبری به صراحت اشاره کردند که در مقطعی کتاب های آذریزدی خلأ تربیتی نسل کودک و نوجوان را یک تنه پر کرد و دینی که آذر بر گردن ادبیات کودک و نوجوان دارد بیش از آن است که اکنون دارد به آن پرداخته می شود.

آخوندی خاطرنشان کرد: کانون به عنوان یگانه دستگاه متخصص و متعهد در حوزه ادبیات کودک و نوجوان خود را موظف می داند که در راستای دغدغه و آرمان آذریزدی که خوب ماندن بچه ها بود تلاش کند با انجام برنامه های متنوع و خلاقیت محوری که در ماموریت کانون وجود دارد

در ارادت آذر به کانون همین بس که خانه ای به از سوی استانداری در زمان حیات آذر به وی اهدا شد اما آذر به رغم اینکه تمکن مالی چندانی نداشت، این خانه را به کانون اهدا کرد و اکنون مرکز شماره ۲ کانون یزد است.

جشنواره قصه گویی سال ۸۰ نیز با حضورآذریزدی برگزار شد و آذر پیامی به این جشنواره داد که بخشی از آن پیام این بود: «کانون یگانه دستگاهی است که می‌خواهد و می‌تواند آنچه را در شرح وظیفه سازمانی اش متصور است، متیقن کند و پیش برود».

کد خبر 4664545

منبع: مهر

کلیدواژه: یزد كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان استان يزد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۳۷۸۷۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا شعر نوجوان مورد توجه نیست؟

افسانه امینی می‌گوید: به نظر من مخاطب شعر کودک عام است، اما مخاطب شعر نوجوان خاص. کتاب‌های شعر کودک از سوی والدین در هر سطح و طبقه‌ای برای سرگرمی و آموزش کودکان خریداری می‌شوند؛ اما شعر نوجوان باید توسط نوجوان علاقه‌مند به شعر خریداری شود. نوجوانی کتاب شعر می‌خرد که خودش اهل شعر و ادبیات باشد. بنابراین شعر نوجوان از سوی ناشران با اقبال مواجه نیست.

به گزارش  ایسنا، در نشست تخصصی «شعر نوجوان از منظر مخاطب و جایگاه امروزی آن»،  افسون امینی با موضوع «شعر نوجوان، سرگردانی میان متن و مخاطب» و حسین تولایی با موضوع «واکاوی جهان در تجربه-سروده‌های نوجوانان» به سخنرانی پرداختند.

افسون امینی شاعر، نویسنده و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست تخصصی که در محل انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برگزار شد، گفت: حرف زدن در مورد شعر نوجوان، بی‌نیاز از صحبت کردن درباره‌ شعر کودک نیست؛ بویژه که منابع ما در حوزه‌ شعر نوجوان بسیار اندک است.

او با اشاره به سیر تاریخی شکل‌گیری شعر نوجوان بیان کرد: شعر کودک برخلاف داستان کودک که به شکل خودجوش مسیر خود را طی کرد، به صورت خودجوش شکل نگرفت. پس از انقلاب مشروطه، نیاز متولیان مدارس و کودکستان‌ها به تولید شعر برای دانش‌آموزان، باعث شکل‌گیری شعر کودک و تولید محتوا در این دوره شد. در این میان، رواج ترانه‌های عامیانه‌ دوره‌ مشروطه و گسترش کار ترجمه تاثیر بسزایی داشتند.

این نویسنده خاطرنشان کرد: در این دوره شعر نوجوان وجود نداشت، چرا که اصولا مفهوم نوجوانی در این دوره هنوز شکل نگرفته بود و مخاطبان به دو گروه بزرگسالان و کودکان تقسیم می‌شدند. گاه شعر برخی از شاعران بزرگسال که از نظر زبانی و محتوایی اشعارشان برای نوجوانان قابل فهم بود، مثل پروین اعتصامی در حوزه‌ شعر نوجوان مورد توجه قرار می‌گرفت.

این پژوهشگر افزود: پیشرفت علم روان‌شناسی و آشنایی با دیدگاه‌های کسانی چون ژان پیاژه و نیز دومین سمینار ملی ادبیات کودک شورای کتاب کودک در سال ۱۳۴۶ که بخش مهمی از آن مختص شعر کودک با سخنرانی عباس یمینی شریف بود، زمینه‌ توجه به شعر نوجوان را فراهم کرد. در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ افرادی مثل محمود کیانوش به صورت جدی وارد حوزه‌ شعر کودک و نوجوان شدند. کیانوش تحت تأثیر نظریه‌ رشد پیاژه و ادبیات ترجمه، نخستین شاعری است که به طور جدی سراغ شعر نوجوان رفت و اولین کتاب شعر نوجوان را با عنوان «آفتاب خانه‌ ما» منتشر کرد. نکته‌ قابل توجه در مورد شعر کودک در ایران، پشتوانه‌ پژوهشی آن، قبل از رواج و گسترش آن در بین شاعران کودک است. دو کتاب «نیم قرن در باغ شعر کودکان» از عباس یمینی شریف و «شعر کودک ایران» از محمود کیانوش در زمانی منتشر شدند که شاعران کودک بسیار انگشت‌شمار بودند.

امینی گفت: در دهه‌ ۶۰  به دلیل تحولات سیاسی و اجتماعی‌ای که در جامعه رخ داد، نیاز بود تا آموزش و پرورش و نهادهایی مثل وزارت ارشاد و غیره توجه ویژه‌ای به جمعیت نوجوان داشته باشند؛ نسلی که در آن زمان به لحاظ کمیت، طیف وسیعی از جمعیت کشور را شامل می‌شد. بنابراین به شعر نوجوان توجه بیشتری شد و شاعرانی چون جعفر ابراهیمی، محمدکاظم مزینانی، وحید نیکخواه آزاد، جواد محقق، قیصر امین‌پور، افشین علاء و .‌..پای کار آمدند. این شاعران متناسب با نیاز نوجوان آن روز شعر می‌سرودند؛ اگرچه هنوز اشعار آنان بین شعر نوجوان و شعر کودک یا بزگسال معلق بود.

این مدرس دانشگاه تأکید کرد: از دهه‌ ۷۰ شعر نوجوان رشد و جایگاه خود را پیدا می‌کند. در این دوره کتاب‌های شعر نوجوان از نظر ظاهری هم به ثبات می‌رسند و فونت و قطع آن‌ها برای مخاطب تعریف مشخصی می‌یابد، اگرچه هنوز نوسان‌هایی هست و گاه شعر نوجوانان، با تصاویر و قطع کتاب کودک منتشر می‌شود. از شاعران شاخص شعر نوجوان در این دهه، می‌توان از بیوک ملکی، افسانه شعبان‌نژاد، افشین علاء، عرفان نظرآهاری، شاهین رهنما، آتوسا صالحی و محمدکاظم مزینانی نام برد.

امینی یادآور شد: در دهه‌ ۸۰ تعداد شاعران نوجوان بیشتر و آثار آنان متنوع‌تر شد. ظهور شاعران توانمند در این دهه، کتاب‌های شعر نوجوان را از نظر مضمون، قطع و زبان با تنوع‌ قابل توجهی همراه کرد. در این دوره بسیاری از شاعران شعر کودک نیز، برای محک زدن خود وارد حوزه‌ شعر نوجوان می‌شوند. بیشتر شاعران این دهه موفقند و تا سال‌های بعد هم می‌مانند. از چهره‌های شاخص این دوره علاوه بر شاعران دهه‌ ۷۰، می‌توان از مهدیه نظری، عباس تربن، حسین تولایی، مهدی مردانی، انسیه موسویان، غلامرضا بکتاش، علی باباجانی، کمال شفیعی و ... نام برد.

این شاعر با تاکید بر اینکه این روند در دهه‌ ۹۰ هم ادامه یافت، گفت: با این تفاوت که از اواخر این دهه، این رشد کمرنگ می‌شود و ما با کتاب شعر نوجوان کمتری روبه‌رو هستیم و توجه ناشران به چاپ و کیفیت این نوع ادبی کمتر می‌شود.

افسون امینی در جمع‌بندی صحبت‌هایش گفت: از نظر من مخاطب شعر کودک عام است، اما مخاطب شعر نوجوان خاص. کتاب‌های شعر کودک از سوی والدین در هر سطح و طبقه‌ای برای سرگرمی و آموزش کودکان خریداری می‌شوند؛ اما شعر نوجوان باید توسط نوجوان علاقه‌مند به شعر خریداری شود. نوجوانی کتاب شعر می‌خرد که خودش اهل شعر و ادبیات باشد. بنابراین شعر نوجوان از سوی ناشران با اقبال مواجه نیست. از سوی دیگر، آشنایی ما با شعر نوجوان در سطح جهانی کمرنگ است. تنها تعداد کمی از مترجمان مثل رضی هیرمندی و مهدی مرادی به سراغ ترجمه‌ شعر نوجوان رفته‌اند. در سطح جهانی نیز جوایز ادبیات کودک و نوجوان بیشتر معطوف به آثار کودکانه است تا آثار نوجوان.

در گزارش روابط عمومی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان از این نشست آمده است: افسون امینی که ۱۶۰ شعر از ۱۶ شاعر نوجوانان را گردآوری کرده و به چاپ سپرده است، در آغاز سخنرانی خود از محمد هادی محمدی و زهره قائینی به خاطر تالیف مجموعه‌ تاریخ ادبیات کودکان ایران که از منابع ارزشمند مرجع در این حوزه است، سپاسگزاری کرد.

در ادامه‌ این نشست، حسین تولایی شاعر و پژوهشگر با تاکید بر اینکه در دهه‌ ۸۰ شعر نوجوان در اوج خود بود و چهره‌های تازه و جوان در این دوران درخشیدند، تاکید کرد: این روند رو به رشد از نیمه‌ دوم دهه‌ ۹۰ سیر
نزولی به خود گرفت. به گونه‌ای که در سال‌های‌ اخیر، چهره‌های جوان و موفق در این زمینه کمتر دیده می‌شوند و شعر نوجوان هنوز با نام‌های شاعران پیشکسوت و شاعران اواخر دهه‌ ۷۰ و ۸۰ به راه خود ادامه می‌دهد. از نظر این کارشناس، از دلایل مهم این مشکل، کمرنگ‌شدن نشریات تخصصی نوجوانان، تعطیل‌شدن جشنواره‌ مطبوعات کودک و نوجوان و البته افزایش جشنواره‌های مناسبتی است. 

این پژوهشگر ادبی تصریح  کرد: قطعاً یکی از دلایل اوج‌گیری شعر نوجوان در دهه‌ ۸۰ حضور نشریات حرفه‌ای و موفقی مثل سروش نوجوان، آفتابگردان و  نشریه‌ دوچرخه بوده است. این نشریات در آن زمان جریان‌ساز بودند و توانستند حرکتی را در جامعه ایجاد کنند و افرادی مثل آتوسا صالحی، عرفان نظرآهاری، مهدیه نظری، عباسعلی سپاهی یونسی، انسیه موسویان، مهدی مردانی، عباس تربن، مهدی مرادی، فاصل ترکمن، کبری بابایی و ... را به جامعه‌ ادبی تحویل دهند. با تعطیل‌شدن این نشریات، شعر نوجوان هم جایگاه ویژه‌ خودش را کم‌کم در بین ناشران از دست داد و چاپ کتاب شعر نوجوان هم با چالش جدی مواجه شد. در حالی که نشریات کودک و نوجوان بیش از کتاب‌های این رده‌ سنی می‌تواند در علاقه‌مندی این گروه سنی به حوزه‌های فرهنگی موثر باشد.

او با طرح این سوال که چرا شعر نوجوان امروز با مخاطب مواجه نیست؟ گفت: شعر نوجوان در میان نوجوانانی مخاطب دارد که دغدغه‌ شعری داشته باشند؛ یعنی مخاطبان تخصصی. تعداد این افراد به گواه تعداد نوجوانان شاعر عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سراسر کشور،  دانش‌آموزان شرکت‌کننده در مسابقات سراسری فرهنگی و هنری در رشته‌ شعر وزارتخانه آموزش و پرورش، شاعران نوجوان مرتبط با نشریاتی مثل دوچرخه، افتابگردان و.... کم نیست. مضاف بر اینکه حتی اگر هم این تعداد کم باشد، جامعه موظف است برای آن‌ها خوراک لازم را تهیه کند.

این شاعر سپس به تشریح پژوهش خود در  نشریه‌ دوچرخه در فاصله زمانی ۱۳۹۵ تا پایان ۱۳۹۹ پرداخت و گفت: بر اساس این پژوهش، در ۲۲۶ شماره‌ منتشرشده‌ نشریه‌ دوچرخه، در بازه زمانی یادشده، ۷۱۵ شعر از ۱۶۸ نوجوان شاعر و علاقه‌مند به شعر بر اساس نظریه‌ ارتباطی ربکا نای مورد بررسی قرار گرفت و اشعار نوجوانان  در حوزه ارتباطی به چهار دسته‌ تعامل با خود، تعامل با خدا، تعامل با دیگری و تعامل با محیط تقسیم شدند. بر اساس یافته‌های این پژوهش در فاصله زمانی مذکور بر اساس هسته مرکزی شعر نوجوانان، تعامل با دیگری با ۶۰ درصد فراوانی، بیشترین مضمون شعری نوجوانان را به خود اختصاص می‌داد و پس از آن تعامل با محیط با ۲۳  درصد، تعامل با خود با ۱۴ درصد و  تعامل با خدا با ۳ درصد به ترتیب، بیشترین فراوانی‌ها را دربرمی‌گرفتند.

حسین  تولایی تاکید کرد: در زمینه‌ تعامل با دیگری، عاشقانه‌ها با فراوانی مطلق ۳۹۸ شعر، بیشترین درصد تعامل با دیگری را شامل می‌شدند؛ یعنی چیزی حدود ۵۵ درصد. این در حالی است که پروژه شعر عاشقانه نوجوان که در یکی از موسسات انتشاراتی دنبال می‌شد و بنا بود با همت گروهی از شاعران حوزه نوجوانان منتشر شود، با تغییر مدیریت آن انتشارات متوقف شد و ناشران دیگر هم از چاپ آن استقبال نکردند.

این  پژوهش با عنوان «نشریات کودک و نوجوان به مثابه راهنمایی برای مخاطب شناسی؛ مورد مطالعه نشریه دوچرخه» سال گذشته در گاهنامه‌ نقد کتاب کودک و نوجوان  منتشر شده است.

انسیه موسویان دبیری این نشست دوساعته را بر عهده داشت.
 

انتهای پیام